Opis wybranych zmian:
• Ustawa wprowadza wiele zmian w procedurze administracyjnej - zgodnie z intencją projektodawców celem nowelizacji jest wprowadzenie rozwiązań, które:
- pozwolą usprawnić postępowania administracyjne oraz skrócić czas ich trwania m.in. dzięki przyznaniu stronom możliwości decydowania w szerszym zakresie o realizacji ich prawa do pełnego, dwukrotnego rozpoznania sprawy w procedurze administracyjnej,
- zmniejszą ilość rozstrzygnięć kasatoryjnych, gdyż strona będzie mogła zapobiec przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania, a dodatkowo – wprowadzona zostanie przyspieszona procedura, w której sąd administracyjny będzie mógł skontrolować prawidłowość decyzji kasatoryjnej,
- przyczynią się do bardziej partnerskiego podejścia administracji do obywateli przez wprowadzenie zasad i szczegółowych regulacji pozwalających na efektywniejszą realizację zasady pogłębiania zaufania obywateli do władzy publicznej (m.in. zasada przyjaznej interpretacji prawa i rozstrzygania wątpliwości faktycznych na korzyść strony) oraz na wykorzystanie metod polubownego rozwiązywania kwestii spornych (mediacja).”
• Wprowadzone zmiany zmierzają także do zapewnienia adekwatności administracyjnych kar pieniężnych do zaistniałych przypadków naruszenia prawa poprzez uregulowanie ogólnych dyrektyw wymiaru kar, przesłanek odstąpienia od nałożenia kary, terminów przedawnienia nałożenia i egzekucji kary oraz warunków udzielania ulg w zapłacie kar pieniężnych.
• Wśród bardzo licznych zmian na szczególną uwagę zasługują te dotyczące:
a) zmiany zasad ogólnych postępowania administracyjnego, m.in. poprzez:
- wprowadzenie zasady przyjaznej interpretacja przepisów – „in dubio pro libertate”, zgodnie z którą pojawiające się wątpliwości co do treści określonej normy prawnej powinny być rozstrzygane na korzyść strony, co sprowadza się do uzyskania przez stronę gwarancji ochrony przed negatywnymi skutkami tworzenia niejasnych przepisów prawa,
- wprowadzenie zasady współdziałania organów dla dobra postępowania, zgodnie z którą w toku postępowania organy administracji publicznej współdziałają ze sobą w zakresie niezbędnym do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego i prawnego sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli oraz sprawność postępowania, przy pomocy środków adekwatnych do charakteru, okoliczności i stopnia złożoności sprawy,
- wprowadzenie zasady bezstronności, równego traktowania i proporcjonalności, w myśl której organy administracji publicznej prowadzą postępowanie w sposób budzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej, kierując się zasadami proporcjonalności, bezstronności i równego traktowania,
- wprowadzenie zasady pewności prawa, zgodnie z którą organy administracji publicznej bez uzasadnionej przyczyny nie odstępują od utrwalonej praktyki rozstrzygania spraw w takim samym stanie faktycznym i prawnym,
- modyfikację zasady dwuinstancyjności postępowania administracyjnego, będąca odpowiedzią na istniejącą już w obecnym stanie prawnym możliwość kształtowania przez ustawodawcę struktury zaskarżania rozstrzygnięć administracyjnych, w zależności od charakteru i okoliczności konkretnych spraw, przy poszanowaniu prawa do ich zaskarżania oraz do dwukrotnego merytorycznego rozpatrzenia każdej z nich.
b) wprowadzenia definicji bezczynności i przewlekłości oraz instytucji ponaglenia,
c) zmiany terminu na uzupełnienie braków formalnych podania polegająca na wydłużeniu terminu poprzez sformułowanie, iż wezwanie wnoszącego do usunięcia braków nastąpi w wyznaczonym terminie, jednak nie krótszym niż siedem dni,
d) dodania możliwość poświadczenia za zgodność z oryginałem dokumentu przez pracownika organu prowadzącego postępowanie
e) wprowadzenia do postępowania administracyjnego instytucji mediacji,
f) dodania instytucji milczącego załatwienia sprawy polegającej na wprowadzeniu pewnego rodzaju fikcji pozytywnego załatwienia sprawy przez organ administracji publicznej poprzez jego milczącą aprobatę treści żądania strony,
g) wprowadzenia zmian w postępowaniu odwoławczym, polegających m.in. na dodaniu możliwości zrzeczenia się prawa do odwołania od decyzji administracyjnej,
h) wprowadzenia administracyjnego postępowania uproszczonego, które ma służyć przyspieszeniu i usprawnieniu procedury administracyjnej, a także ograniczeniu formalizmu procesowego, co wpisuje się w europejskie dążenie do zapewnienia dobrej i skutecznej administracji publicznej,
i) wprowadzenia nowego działu IVa „Administracyjne kary pieniężne”, którego przepisy określają ogólne zasady nakładania lub wymierzania administracyjnej kary pieniężnej lub udzielania ulg w jej wykonaniu.
Tekst aktu: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20170000935
