Dyrektor Narodowego Instytutu Samorządu Terytorialnego dr Iwona Wieczorek uczestniczyła w II Samorządowym Kongresie Finansowym w Sopocie, które odbyło się w dniach 10-11 kwietnia 2022r. Hasłem przewodnim II edycji było „Reformy a przyszłość finansowa samorządów”. W ponad 20 panelach wzięli udział przedstawiciele ministerstw, samorządowcy, reprezentanci świata nauko oraz eksperci finansowi. W otwarciu kongresu wzięli udział Marek Woźniak - Marszałek Województwa Wielkopolskiego, Mieczysław Struk - Marszałek Województwa Pomorskiego, Jacek Jaśkowiak - Prezydent Miasta Poznania i Jacek Karnowski - Prezydent Miasta Sopotu.
W pierwszym wystąpieniu pn. „Spójność w warunkach wyzwań rozwojowych i obaw o wykluczenie" Pani Elisa Ferreira, komisarz do spraw spójności i reform w Komisji Europejskiej, wyraziła uznanie dla postawy Polaków w związku z pomocą jakiej udzielają uchodźcom. Pani komisarz opowiedziała również o wsparciu Polski poprzez nową inicjatywę CARE. W ramach programu udostępnione zostanie szybsze wsparcie finansowe dla Państw Członkowskich i regionów, które przyjmują uchodźców.
W debacie nt. ,,Polskie i europejskie polityki rozwojowe w polskich samorządach a skutki wojny w Ukrainie" udział wzięli: Jakub Banaszek - Prezydent Miasta Chełm, Małgorzata Jarosińska-Jedynak - Sekretarz Stanu, Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, Pełnomocnik Rządu do spraw przygotowania Światowego Forum Miejskiego w Katowicach 2022r., Jan Olbrycht - Poseł do Parlamentu Europejskiego, Przewodniczący Intergrupy URBAN oraz Mieczysław Struk - Marszałek Województwa Pomorskiego. Moderatorem debaty był prof. Jerzy Hausner - Przewodniczący Rady Programowej Open Eyes Economy Summit, Fundacja GAP.
„Odpowiadając na wezwana, które są spowodowane pandemią COVID, pojawiły się dodatkowe środki, które są ujęte w Krajowym Planie Odbudowy” mówiła Małgorzata Jarosińska-Jedynak. Pani wiceminister odniosła się również do wyzwań związanych z ochroną środowiska , ochroną powietrza i dążeniem do neutralności klimatycznej oraz do środków polityki spójności na perspektywę 2021-2027. Ponadto należy szukać środków na poziomie budżetu państwa, budżetów samorządów w celu niwelowania różnic rozwojowych i dysproporcji gospodarczych występujących na obszarach całego kraju.
Pan Poseł Jan Olbrycht podczas swojego wystąpienia zwrócił uwagę m.in. na kwestię dysproporcji, które pojawiają się pomiędzy różnymi regionami. Istotne jest, żeby polityka spójności była trwała, reagując na każde nowe dysproporcje, które mogą się pojawić z powodu COVID, zmian klimatycznych, migracji masowej. Odniósł się również do Europejskiego Funduszu Odbudowy.
Pan Marszałek Mieczysław Struk poruszył kwestię tempa inwestycji samorządów terytorialnych w Polsce. Uczestnicy Samorządowego Kongresu Finansowego w trakcie paneli omówili gospodarcze konsekwencje dla samorządów wynikające z reform podejmowanych przez rząd, zmian systemowych czy możliwości krajowych i europejskich programów finansowych.
W ramach licznych debat samorządowcy, ekonomiści oraz przedstawiciele administracji rządowej omawiali sposoby finansowania realizacji nowych oraz kontynuowania już rozpoczętych inwestycji.Prezydent Poznania Pan Jacek Jaśkowiak zwrócił uwagę, że uchodźcy, którzy przyjechali do Polski w przyszłości, kiedy wrócą do ojczystego kraju, będą ambasadorami Polski.
W panelu pn. „Tania i czysta energia. Nowe zielone paliwo. Czy to możliwe, że w Polsce jest już dzisiaj? Transformacja na przykładzie ZE PAK” przedstawione zostały nowoczesne rozwiązania energetyczne oraz korzyści płynące z pozyskiwania energii ze słońca, energii z wiatru, energii z biomasy oraz zalety produkcji zielonego wodoru, jego magazynowania i transportu, dystrybucji i możliwości zastosowania w pojazdach autobusowych transportu publicznego.
W bloku pn. ,,Lokalny rozwój infrastruktury telekomunikacyjnej a przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu” udział wzięli: Dorota Zmarzlak - Wójt Gminy Izabelin, Krzysztof Matyjaszczyk - Prezydent Miasta Częstochowy, Arkadiusz Chęciński - Prezydent Miasta Sosnowiec oraz przedstawiciel sieci Play. Arkadiusz Chęciński stwierdził, że głównym problemem jest dostępność do usług cyfrowych. Samorządy powinny wspierać i zachęcać osoby starsze do korzystania z powyższych usług. Przykładem dobrej praktyki może być elektroniczne przeprowadzenie głosowania w ramach budżetu obywatelskiego w mieście Sosnowiec. Pan Krzysztof Matyjaszczyk stwierdził, że dostęp do Internetu stał się warunkiem koniecznym w życiu społecznym, kulturalnym bądź zawodowym. W urzędzie dzięki rozwiązaniom cyfrowym obecnie można załatwić wiele spraw, wykorzystując na przykład podpis kwalifikowany, przeprowadzić sesje rady miasta , głosowanie itp. „Kiedyś to wykluczenie cyfrowe oznaczało, że nie miał ktoś dostępu do pewnych udogodnień, a dzisiaj, że naprawdę jest wykluczony i nie mając dostępu do Internetu może nie brać udziału w bardzo wielu procesach….” mówił Prezydent Częstochowy.
Przedstawiciel sieci Play zaprezentował różne aspekty współpracy samorządów z operatorami sieci telekomunikacyjnych. Samorządowcy biorący udział w rozmowie przedstawili praktyczne rozwiązania wdrożone w ich miastach i gminach w zakresie rozwoju infrastruktury. W panelu pn. ,,Finansowanie rozwoju miast i regionów ze wsparciem instytucji rozwojowych” udział brali: Beata Daszyńska-Muzyczka - Prezes Zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego, Aleksandra Dulkiewicz - Prezydent Miasta Gdańsk i Robert Kasprzak -Wiceprezes Zarządu Banku Ochrony Środowiska S.A. Szczególną uwagę zwrócono uwagę na problem migracji i uchodźców na poziomie lokalnym, ale również europejskim w aspekcie wyzwań stojących przed samorządami. Omówiona została współpraca banków komercyjnych z EBI, jak również uruchomienie funduszy pomocy dla uchodźców w ramach wsparcia samorządów. W bloku pn. ,,Finanse samorządów z perspektywy Polskiego Ładu, bieżącej sytuacji ekonomicznej i wojny” udział wzięli: Sebastian Skuza - Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów, Mirosław Czapla - Starosta Powiatu Malborskiego, Jakub Mielczarek -Dyrektor w Związku Województw RP, Maurycy Michalski - Dyrektor ds. Międzynarodowych Finansów Publicznych, Fitch Ratings oraz Krzysztof Żuk - Prezydent Miasta Lublina. Gospodarzem debaty był Związek Miast Polskich. W ramach rozmowy poruszone zostały tematy dotyczące: planowania budżetów samorządowych z uwzględnieniem zmian legislacyjnych i wzrostu inflacji, kierunku wydatków inwestycyjnych, stabilności finansowej samorządów, rozwiązań wprowadzonych w programie Polskiego Ładu oraz jego wpływu na finanse jst.
